Euskadiko Elkarrizketa Sozialaren Mahaiak beste urrats bat egin du ekonomiaren eta gizartearen arloan adostasun garrantzitsuak lortzeko bidean. Confebaskek ESMko lantaldeek aurrez lortutako akordioak berretsi ditu gaur goizean, lau alderdiren inguruan: 4.0 Industriarako trantsizio justua, enplegu nitxo berriak, Kualifikazio eta Espezializazio Profesionalen euskal esparruaren garapena eta genero berdintasuna. Akordio horiek guztiak gaur goizean berretsi dira, modu bateratuan, ekitaldi instituzional batean, eta bertan izan dira Iñigo Urkullu lehendakaria, Idoia Mendia lehendakariordea, Eduardo Zubiaurre Confebaskeko presidentea eta Euskadiko CCOOko eta UGTko arduradun nagusiak.

Confebaskek enpresa sarearen bilakaerari buruz atera duen azken Newsletterrean irakurri daitekeenez, Gizarte Segurantzan inskribatutako euskal enpresen kopurua 758 enpresarekin murriztu zen abuztuan, guztira 56.444 enpresa izateraino. 2020ko otsailarekin alderatuta - pandemia hasi zenean -, abuztuaren 31n 1.949 enpresa gutxiago erregistratu ziren, enpresen %3,3 gutxiago. Iazko apirileko minimotik, %7 berreskuratu da. Abuztuan, sektore guztietan murriztu da firma kopurua Euskadin. Aurreko urteko abuztuarekin alderatuta, zerbitzuen sektoreko beherakada nabarmentzen da (-%3,4 eta 1.592 enpresa gutxiago). Eraikuntzak (-%2,9 eta 149 enpresa gutxiago) eta Industriak (-%2,8 eta 185 enpresa gutxiago) ere behera egin dute, baina jaitsiera moderatuagoa izan da.

Bileran Confebaskek lehendakariordeari adierazi dionez, beharrezkoa da herrialdearentzat estrategikoak diren bi erronkari lehentasuna ematea: alde batetik, gainbehera demografikoa dago, jaiotza tasa, immigrazioa eta talentua erakartzeko politikak sustatzera beharko gaituena, eta, bestetik, pertsona aktiboen beharrezko kualifikazioa eta birkualifikazioa. Hori guztia bi helbururekin: batetik, aurki enpresetan beharrezkoa izango den pertsonen ordezkapena bete ahal izatea, eta, bestetik, haien profilak ekoizpen eskakizun berrietara egokitu ahal izatea. Gainera, Confebaskek enpresentzat kezkagarriak diren eta lehendakariordearen eskumenekoak diren beste gai batzuez hitz ahal izan du harekin, hala nola Euskadin batez beste dagoen lan absentismo maila altua, edo aldi baterako erregulazio espedienteei buruz eman berri diren epai judizialak, euskal enpresetan ziurgabetasun juridikoa eragiten ari baitira.

Beharrezkoa da demografiaren erronkari emandako erantzuna herrialdearen Agendan sartzea, eraldaketa digitala eta klimatikoa jada sartuta dauden bezala. Azken 20 urtean, Euskadin lanerako adinean dauden herritarren kopurua 92.000 pertsonatan murriztu da; mendeko biztanleen artean – gehienak erretiratuak –, berriz, ia 200.000 lagun gehiago dira. 2050erako aurreikuspenen arabera, lan kontratuduna duen biztanleria beste 220.000 pertsonatan murriztuko da, eta mendekoak guztien ia erdiak izango dira. Belaunaldi erreleboaz gain, ezinbestekoa izango da enplegurako prestakuntza eredu propio batean sakontzea, produkziorako gaitasun berrietan langileek behar duten kualifikazioa eta birkualifikazioa errazteko, herrialde gisa atzean geratu nahi ez badugu. Koiunturari dagokionez, Confebaskek uste du oraindik bidea dagoela krisia behin betiko gainditzeko, baina badirudi okerrena igarota dagoela. Euskal enpresek epe laburrera dituzten kezka nagusien artean nabarmentzen dira Espainiako eta nazioarteko ekonomia ahula dela oraindik, salmenten errentagarritasunaren jaitsiera, lan kostu handiak, energia, lehengaiak eta garraioa azkar eta biziki garestitzea, eta produktu jakin batzuez hornitzeko arazoak. Europako funtsak enpresara, oro har, eta enpresa txiki eta ertainetara, bereziki, nola iritsiko diren ere kezka iturri dira.

Confebaskeko Newsletterraren azken zenbakian, ‘enpresa dimentsioari’ buruzkoan, zehazten den bezala, euskal enpresen batez besteko tamaina etengabe ari da hazten 2015etik, eta 2020an, 5,99 langilekoa izan da, 2019an baino 0,20 langile gehiago. Urtebetean izandako igoerarik handiena da, gutxienez 2008tik. Izan ere, urte horretatik aurrera, euskal enpresaren batez besteko tamaina % 17,2 handitu da: 5,11 langiletik 5,99 langilerako jauzia. Hazkunde horren ondorioz, 2008az geroztik, enpresa ertain eta handiek EAEko konpainia guztien gainetik jarri dute euren pisua, bai kopuruari dagokionez (2008an %1,10 ziren, eta 2020an %1,32), bai eta, batez ere, lan egiten duten pertsonen ehunekoari dagokionez ere.